felsefeye giriş ve bilgi türleri

FELSEFEYE GİRİŞ

 

GENEL ÖZELLİKLER

1.       Yunanca seviyorum ,peşinden koşuyorum anlamına gelen ‘’phileo’’ ve bilgi, bilgelik  anlamına gelen ‘’sophia ‘’sözcüklerinden türeyen felsefe terimi  bilginin ötesin de ‘’bilgeliğin (hikmet)‘’ sevgisi anlamına gelecek şekilde kullanılmıştır.

2.       Felsefe insan merak ve hayretinden kaynaklanır.

3.        İnsanın sorduğu tüm sorulara zamanla özgür akla ve mantığa dayalı olarak cevap verme isteği  felsefenin dogmasın da önemli rol oynamıştır

4.       Felsefe tüm bilimlerden yararlanır ve evren insan üzerine izahlar yapar.

5.       Felsefe bizim önümüze her şeyle ilgili bir problem getirebilir.

6.       Felsefede önemli olan felsefi sonuçlardan çok bu sonuçlara varma biçimidir.

7.       Gerçek anlamda felsefe MÖ 6 yy bu günkü Batı Anadolu kıyıların da İyon ya da başlamıştır:

8.       Bu bölgenin ticaret merkezi olması nedeniyle kültürel iletişimim yoğun olması ve refah düzeyinin iyiliği felsefenin burada dogmasının en önemli nedenlerindendir.

BİLGİ TÜRLLERİ

a-) GÜNDELİK BİLGİ

1.       İnsanların gündelik yaşamın akışı içinde sıradan deneyimlerinin bir ürünüdür.

2.       Özneldir.(subjektiv)

3.       Sezgiseldir;başka deyişle kavrayış yoluyla öğrenilir.

4.       Kesin değildir.

5.       Sistemli ve tutarlı bilgiler değildir.

6.       Yöntemsizdir.

 b-) DİNİ BİLGİ

1.       Kutsala dayanır.

2.       İbadet biçimleri ve ahlak kurallarını içerir.

3.       İmanı öngörür.

4.       Eleştiri ve kuşku kabul etmez

5.       Dogmatiktir

NOT:

    Dogma: Din yada otoritelerce ileri sürülen bilgilerin kanıt aranmaksızın bilgi sayılması.

c-) SANAT BİLGİSİ

1.       Yaratıcı hayal gücüne dayanır.

2.       Özneldir.

3.       Sezgiseldir.

4.       Taklitten çok, kavrama ve yorumlamaya dayanır.

5.       Ürünleri somuttur.

6.       Güzeli amaçlar.

d-) TEKNİK BİLGİ

1.       Doğal nesneleri bilimin verilerinden yararlanarak kullanışlı araç gereçler haline dönüştürme işidir.

2.       İnsana yarar sağlamak ve insanın yaşamını kolaylaştırmak amacındadır.

3.       Teknik bilgi pratik yarar sağlar.

4.       Teknik bilgi ile doğa üzerinde egemenlik kurulması amaçlanır.

e-) BİLİMSEL BİLGİ

1.       Olgulara dayalıdır.

2.       Olgular arasındaki neden-sonuç ilişkisini araştırı.

3.       Bilimsel bilgi geneldir.

4.       Nesneldir.(objektif)

5.       Kesindir.

6.       Biriken ve ilerleyen bir bilgidir.

7.       Tekrarlana bilir.

8.       Evrenseldir.

9.       Seçici ve eleştiricidir.

10.    Akla dayalıdır.

11.    Öndeyi sağlar.(önceden tahmin.)

f-) FELSEFİ BİLGİ

1.       İnsan merak ve hayretinden kaynaklanır.

2.       Sistemli, genelleştirilmiş ve birleştirilmiş bilgilerdir.

3.       Özneldir.

4.       Sonuçları kesin değildir.

5.       Yaratıcı düşünmenin bir ürünüdür.

6.       Yığılan bir bilgidir.

7.       Varlığı bir bütün olarak araştırır.

8.        İnsanlığın ortak çabasının ürünü olması itibariyle evrensellik taşır.

9.       Sitemli ve tutarlı bilgilerdir.

10.    Akıl ve mantık ilkelerine uyar.

11.    Doğruyu bulmayı amaçlar.

12.    Hem kendine hem de başka bilimlere karşı eleştirici ve kuşkucu bir tavır takınır.

KARŞILAŞTIRMA

BİLİM VE FELSEFENİN  ORTAK YÖNLERİ

1.       Amaçları yönünden aralarında bir paralellik vardır.

2.       İnsan ve hayatı anlamak isterler.

3.       Her ikisi de akla ve mantığa dayanırlar.

4.       Evrendeki düzenin sebep ve konularına inerler.

5.       Her ikisi de doğru olma iddiasıyla hareket ederler.

FARKLARI

1.       Bilimler varlığın sadece kendilerini ilgilendiren yönüyle ilgilenirler. Felsefe tüm bilimlerden yararlanarak evrenin genel bir yorumunu yapar.

2.       Her bilimin kendine özgü konusu ve yöntemi vardır.

3.       Bilim nesnel felsefe özneldir.

4.       Bilim deney ve gözleme dayanır.Felsefenin temel araçları ise düşünme, sezgi ve hayal gücüdür.

5.       Bilim olanı felsefe olması gerekeni inceler.

6.       Bilimsel bilgi biriken ve ilerleyen bilgidir.Felsefi bilgi yalnızca biriken bilgidir.